Sinfóníuhljómsveit Íslands

Hljómsveitarstjóri: Eva Ollikainen

Einleikari: Denis Kozhukhin

Efnisskrá

Páll Ragnar Pálsson Sinfónía. Landlit – frumflutningur

Karol Szymanowski Sinfónía nr. 4

Béla Bartók Mandaríninn makalausi

Það telst til stórtíðinda þegar ný íslensk sinfónía er frumflutt. Landlit er fyrsta sinfónía Páls Ragnars Pálssonar, en Sinfóníuhljómsveit Íslands hefur áður flutt nokkur verka hans, síðast var það fagott-konsertinn PLAY. Landlit sækir innblástur í samnefnt mynd listar verk Valgerðar Briem, föðurömmu Páls, en það er stór mynd röð sem endur speglar áferð gróður- og bergmyndana landsins á óræðan hátt.

Rússneski píanóleikarinn Denis Kozhukhin er íslenskum tónleika gestum að góðu kunnur síðan hann sló eftirminnilega í gegn með Sinfóníuhljómsveit Íslands árið 2019 þegar hann lék 2. píanókonsert Prokofíevs. Á þessum tónleikum kemur hann fram sem einleikari í sinfóníu nr. 4 eftir Karol Szymanowski, eða Symphonie concertante. Szymanowski var eitt helsta tónskáld Póllands á fyrri hluta tuttugustu aldar, virtur bæði innanlands og utan. Fjórðu sinfóníu sína samdi hann árið 1932 og má þar glöggt heyra áhrif þjóðlaga frá heimkynnum tónskáldsins í Tatrafjöllunum. Sinfónían naut gríðarlegra vinsælda á sínum tíma og var flutt víðs vegar um Evrópu á árunum eftir frumflutninginn. Þó að sinfónían heyrist ekki eins oft nú og áður er hún enn reglulega flutt af píanóleikurum í fremstu röð.

Ballettinn um Mandarínann makalausa var frumfluttur í Þýskalandi árið 1926, en viðtökurnar urðu ekkert í líkingu við þær sem Szymanowski upplifði. Ballettinn olli miklu hneyksli vegna ósiðsamlegs inntaks og var bannaður í kjölfarið. Viðtökurnar voru jákvæðari í Prag ári síðar en sagan um ræningjana þrjá, sem nýta sér unga stúlku til að tæla til sín fórnarlömb, var stöðugt til vandræða og tilefni ritskoðunar. Það var ekki fyrr en Bartók skrifaði konsertsvítuna sem hér heyrist að tónlistin fór að hljóma víðar og þessi fjölbreytta, kraftmikla tónlist varð eftirlæti tónleikagestaum víða veröld.