ATH. Aðgangur er ókeypis en um takmarkaðan sætafjölda er að
ræða svo fólk er vinsamlegast beðið um að tryggja sér miða með því að smella á
Kaupa miða hér að ofan.
Viðburðurinn fer fram á ensku.
Þórdís Elva Þorvaldsdóttir og Tom Stranger, brotaþoli og
gerandi, stíga fram í sameiningu og halda fyrirlestur upp úr nýútkominni bók
sinni Handan fyrirgefningar.*
Fyrirlesturinn var frumfluttur fyrir fullu húsi í
Óperuhúsinu í Sydney fyrr í mánuðinum og hefur síðan þá verið fluttur í hinum
ýmsu borgum Ástralíu og Bretlands. Hér er ekki um að ræða sama fyrirlestur og
þann sem sýndur var af TED í febrúar en á þann fyrirlestur hefur nú verið horft
yfir 2,7 milljón sinnum. Fyrirlesturinn í Salnum er byggður á sögu Þórdísar og
Tom ásamt bókinni en fer víðar; inn á hugsjónir þeirra og markmið með því að
deila sögu sinni og umræðunni sem þau vona að hún kveiki.
Gert er ráð fyrir að fyrirlesturinn og umræðurnar taki rúman
klukkutíma. Diljá Ámundadóttir stjórnar umræðum.
Þegar Þórdís Elva var 16 ára unglingur í Reykjavík var henni
nauðgað af kærasta sínum, ástralska skiptinemanum Tom. Hún kærði ekki ofbeldið
sem hafði djúpstæð áhrif á alla hennar tilveru. Mörgum árum síðar skrifaði hún
Tom og lýsti ofbeldinu sem hann beitti hana, í tilraun til að skila skömminni
og rjúfa eigin þögn. Hún bjó sig undir neikvæð viðbrögð en fékk þess í stað
skilyrðislausa játningu frá Tom, með ósk um að gera upp fortíðina í sameiningu.
Eftir átta ára bréfaskipti ákváðu þau að mætast á miðri leið, í Suður-Afríku,
landi sem á bæði sögu um átakanlegt ofbeldi og græðandi mátt fyrirgefningar.
Handan fyrirgefningar er áhrifarík og mögnuð saga af
ferðalagi þvert yfir hnöttinn, frá ofbeldi til sátta. Hún er skrifuð í samvinnu
geranda og brotaþola sem er algert einsdæmi í heiminum. Handan fyrirgefningar
hefur vakið verðskuldaða athygli um heim allan sem sést e.t.v. best á því að
bókin kemur samtímis út í Englandi, Svíþjóð, Þýskalandi og Ástralíu. Fleiri
þýðingar eru væntanlegar, þ.á m. á japönsku og pólsku.
Þórdís segist hafa skrifað bókina einmitt vegna þess að
henni er það kleift. „Ég var ekki grýtt, hýdd eða fangelsuð fyrir að hafa verið
nauðgað,“ segir hún. „Ég var ekki neydd í hjónaband með gerandanum. Ég var ekki
myrt til að endurheimta „heiður fjölskyldunnar“. Á vissan hátt má segja að
stærsta áfall lífs míns sé jafnframt til marks um hversu mikilla forréttinda ég
nýt, því ég get tjáð mig um það án þess að stofna öryggi mínu í hættu. En
forréttindum fylgir ábyrgð og mér finnst ég skyldug til að beita rödd minni
þegar svo margir brotaþolar um allan heim geta það ekki. En það er ekki nóg að
brotaþolar tjái sig. Gerendur þurfa líka að rjúfa þögnina og axla ábyrgð. Mörg
ár eru síðan brotið gegn mér fyrntist í lagalegum skilningi, en það dró ekki úr
þörf minni að setja ábyrgðina á réttan stað og binda enda á sjálfsásökun mína.“
Tom tekur í sama streng: „Áframhaldandi þögn leiðir ekki til
breytinga. Ég hef verið hluti af þessu vandamáli og nú langar mig að leggja
mitt af mörkum til lausnarinnar. Tekið skal fram að ég er einn einstaklingur og
alls ekki fulltrúi stærri hóps eða karlmanna í heild. Þetta er eingöngu mín
saga, saga um hvítan millistéttarmann sem nauðgaði sextán ára kærustunni sinni
þegar hann var sjálfur átján ára, og vill nú taka ábyrgð á sársaukanum sem hann
hefur valdið í von um að það opni uppbyggilega umræðu."
*Allur ágóði Toms mun renna til góðgerðarmála.